امام رضا(ع) به امام غریب و اغرب الغربا معروف است
نه به این دلیل که در ایران از دنیا رفت،که ایران وطن الهی و ایمانی او بود
بلکه در جریان آن امتحان عظیم الهی که امامتش را در میان خلق به فتنه انداخته بود و از هر دو سوی دوست و دشمن(شیعیان و عباسیان)مورد انکار و عداوت قرار گرفت و براستی هیچ دوست و مونسی نداشت،تا آنجا که مأمون توانست بدست خدمتکار خانگی امام مسمومش سازد که مریدش نیز محسوب می شد.
این غربت و بیکسی مطلق بغایت می رسید آنگاه که هیچیک از اهل بیتش نیز بهمراهش نبودند و در مدینه مانده بودند.
این حدّ از تنهائی همان مقام فردیت محمدی در نزد خداوند است که امام رضا را با فردیت پروردگارش فرد می سازد و اینست قلمرو رضوان!
کسی که برای خدا یکه و تنها می شود نه در بیابان،که در انبوه مردمانی که بظاهر همه مریدانند از شیعیان عامه تا عباسیان که خود را شیعه ترین می خواندند.
مپنداریم که امام رضا و رضوان الهی فقط یک احساس و موقعیت محض وجودی است
بلکه برترین حدّ از علم لدنّی است.علم رضا در شهر رضوان! این همان علم عشق الهی در امام است! همان علمی که شیعیان اکثراً از آن بیگانه و بلکه بیزارند!
و اگر امام رضا را عالم آل محمد نامیده اند از این روست که حامل علم رضوان الهی است و این علم بر شیعیان عارف معلوم می گردد…..
منبع:کتاب مبانی عرفان امامیه،نصّ دهم،عرفان رضوی در وجود علی ابن موسی(ع)(امام رضا)،صفحه73،اثر استاد علی اکبر خانجانی